SAÜde ''Kripto Para Birimleri'' konuşuldu
Sakarya Üniversitesi İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırma ve Uygulama Merkezi (İSEFAM) tarafından “Kripto Para Birimleri” konulu bir konferans düzenlendi.
SAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsünde (SBE) gerçekleşen konferansta son zamanlarda ödeme aracı olarak kendine yer bulmaya başlayan ve bazı kitlelerce benimsenen Bitcoin, Ethereum, Ripple gibi kripto para birimleri konusu ele alındı.
Nakit karşılığı yok
Konuya ilişkin bir sunum yapan SBE araştırma görevlisi Mervan Selçuk, İSEFAM Müdürü Doç. Dr. Süleyman Kaya’nın da katıldığı konferansta kripto para birimlerinin elektronik paradan daha farklı bir birim olduğunu söyledi. Selçuk, “Teknolojinin gelişmesi ile kâğıt para elektronik hale çevrildi. Elektronik paradan sonra da şu an kripto (sanal) para birimi ortaya çıktı” dedi. Kripto para biriminin herhangi bir nakit karşılığının söz konusu olmadığını söyleyen Selçuk, konuşmasının devamında elektronik para ile kripto para arasındaki farklılıkları anlattı.
Kontrol edilemiyor
Kripto para biriminin Türkiye’de henüz toplumsal olarak kabul görmediğini belirten Selçuk, “Türkiye’de şu anda bu para birimlerini kabul eden çok az insan ve kurum buluyor. Kripto para birimi Merkez Bankası tarafından kontrol edilemiyor. Bu para birimini elde etmenin yöntemleri birkaç çeşitlilik gösteriyor. Yerel borsaların yanında yaygın olarak kullanılan yöntem ise ‘mining’ yöntemi. Bu yöntemde çok fazla elektrik harcanıyor. Ortaya çıkan ısıyı gidermek, maliyeti düşürmek için ticari firmalar soğuk bölgelerde mining yapılıyor. Yurtdışında firmalar hangarlar kiralayıp bu işi yapıyorlar” diye konuştu.
Avantajları fazla ama dezavantajları da var
Selçuk, Bitcoin örneğini vererek, bu para biriminin homojen olduğunu, para transferinin gece yarısında bile hiçbir aracı kullanılmadan gerçekleşebildiğini söyledi. Bitcoin sisteminin arz sürecinin 2140 yılında tamamlanacak şekilde ayarlandığını belirten Selçuk, “Sistemin avantajları bulunmakta ama dezavantajları sistemin gelişmesinde engel oluşturmaktadır” şeklinde konuştu.
Suç olaylarında kullanılabilir
Kripto para biriminin kontrol edilemediği için kara para aklama, vergi kaçırma, terör ve silah kaçakçılığına da finansal destek sağlayabilecek düzeyde olduğuna dikkat çeken Selçuk, “Çünkü bu sistemde yalnızca kodlar ve numaralar var. Siz para transferinizi kime yaptığınızı biliyorsunuz ama sizin dışınızda sizin o kişiye para gönderdiğinizi kimse kanıtlayamaz” ifadelerini kullandı.
Fıkhi açıdan sıkıntı oluşturabilir
Konuyu İslami açıdan ele alan Doç. Dr. Süleyman Kaya da sistemin devlet kontrolünün dışında olduğu için kanun dışı olarak görülebileceğini belirtti. Doç. Dr. Kaya, “Sistem kara para aklama gibi kötü faaliyetlere zemin hazırlamaya çok müsait. Ancak devlet şu anda tamamen karşı değil. Karşı olsaydı ATM konulmasına izin verilmezdi. Bu konuda verilen fetvalar da olumsuz yönde. Kripto para biriminin iktisaden de fıkhen de doğru olmadığını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
